با نزدیک شدن به زمان خروج «ترامپ» از کاخ سفید(1 بهمن) یکی از موضوعات مهم مطرح شده در رسانه‌ها و اندیشکده‌های آمریکایی، چگونگی روابط «بایدن» با رهبر یکی از کشورهای متحد همیشگی آمریکایی‌ها یعنی عربستان سعودی و شخص «بن‌سلمان» است.
 
بایدن در زمانی که نامزد دموکرات‌ها برای انتخابات ریاست جمهوری2020 آمریکا بود به صراحت گفته بود در صورتی‌که در انتخابات پیروز شود در روابط واشنگتن با ریاض تجدیدنظر خواهد کرد و حمایت آمریکا از جنگ یمن را پایان خواهد داد. وی گفته بود: پایبندی ما به ارزش‌های دمکراسی و حقوق بشر، اولویت‌مان حتی نسبت به نزدیک‌ترین شرکای ما خواهد بود.
 
او این سخنان را ‌الی بیان کرد که به سالگرد ترور «جمال خاشقچی» روزنامه نگار سعودی در کنسولگری عربستان در استانبول نیز اشاره کرد و گفت که خون وی هدر نخواهد رفت.
 
حالا با رای آوردن بایدن در یک انتخابات چالشی که همچنان ترامپ به‌دنبال تغییر نتیجه آن است، روابط بایدن و عربستان موضوع گمانه زنی رسانه‌ها شده است. حتی رسانه‌های نزدیک به ترامپ و تندرویی چون بنیاد دفاع از دمکراسی(FDD) در مقاله‌ای به راه‌‌کارهایی برای بهبود روابط بن سلمان و بایدن پرداخته و تاکید کرده که بایدن منتظر تغییر رویکرد عربستان در زمینه حقوق بشر و جنگ یمن بود. عادی‌سازی روابط با اسرائیل به‌عنوان یک اقدام مهم در بهبود روابط بایدن و بن‌سلمان ذکر شده است.
 

دیدار نتانیاهو و بن سلمان؛ تیم سازی برای کنترل بایدن؟

بسیاری از تحلیل‌گران معتقدند سفر نتانیاهو به شهر «نیوم» عربستان و علنی شدن این سفر از سوی رسانه‌های اسرائیلی با هدف تاثیرگذاری و ارسال پیام به بایدن و تیم جدید او بوده است. روزنامه «لوموند» فرانسه نوشت: «هدف ولیعهد عربستان از هم‌گرایی و دوستی با رژیم صهیونیستی، به‌دست آوردن دوستی رئیس‌جمهوری منتخب آمریکاست». این روزنامه فرانسوی نوشت «هر‌چند، صحبت از دیدارهای مستقیم محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان و «بنیامین نتانیاهو» نخست وزیر رژیم صهیونیستی، مساله تازه‌ای نیست، آنچه که تازگی دارد این است که این دیدارها برای اولین بار تایید می‌شوند. تایید این دیدارها پس از آن صورت می‌گیرد که با میانجی‌گری دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا و موافقت ضمنی بن‌سلمان، موجی از عادی‌سازی روابط کشورهای عربی امارات، بحرین و سودان با رژیم صهیونیستی به راه افتاد.»
 

این روزنامه، بن سلمان را «دلفین عربستان» توصیف کرد که نیاز دارد جو بایدن، رئیس‌جمهوری منتخب آمریکا را از طریق برقراری روابط با رژیم صهیونیستی متقاعد کند؛ زیرا از طرفی بایدن تهدید کرده روابط با عربستان را مجددا ارزیابی می‌کند و از طرفی هم همه مستبدین خاورمیانه می‌دانند کسی که به رژیم صهیونیستی نزدیک شود مهر و عطوفت کاخ سفید را به‌دست می‌آورد.
 
اظهارات و تحلیل این روزنامه به واقعیت سیاست تیم خارجی جدید بایدن دور از انتظار نیست. هرچند اعضای جدید تیم بایدن میانه‌رو و دموکرات اند، اما در میان اعضای انتخاب شده حامیان پررنگ اسرائیل به چشم می‌خورد. ضمن آنکه همواره اسرائیل یکی از اصلی‌ترین مولفه‌های شکل‌دهنده سیاست منطقه‌ای آمریکا بوده. -جدا از آنکه دوران اوباما باشد یا ترامپ-
 
در این‌ خصوص، مدیر سابق سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا(سیا) در گفتگو با «هاآرتص گفته: «به نظر من، هدف از دیدار اخیر بین نتانیاهو و بن‌سلمان، کمک به بن سلمان برای دفاع از خود در مقابل گام‌هایی است که ممکن است دولت بایدن بردارد. من معتقدم که او به دنبال راه‌هایی برای حفاظت از خود در مقابل اتهام‌ها درخصوص مرگ هولناک جمال خاشقجی، روزنامه نگار عربستانی می‌گردد. او تلاش می‌کند که خودش را رهبر عربستان معرفی کند؛ هرچند که او پادشاه نیست و او همچنین سعی می‌کند خود را به عنوان میانه‌روترین و مدرن‌ترین رهبر نشان دهد.»
 

بن سلمان از نتانیاهو فاصله می گیرد؟

اما در نقطه مقابل برخی معتقدند نگاه بن‌سلمان برای نجات و حفظ خود از فشارهای احتمالی بایدن تغییر کرده است. این نگاه و گمانه زنی از لغو سفر هیأت امنیتی اسرائیلی به ریاض اوج گرفته است. روزنامه صهیونیستی «یدیعوت» در یادداشتی به قلم «الیکس فیشمن» تحلیل‌گر نظامی اسرائیلی نوشت: «شماری از منابع سیاسی اسرائیلی در خصوص لغو سفر هیات اسرائیلی به ریاض احتمال داده اند این مقامی که سفرش به عربستان لغو شده، «یوسی کوهن» رئیس موساد است که محور اصلی روابط بین دو طرف قلمداد می‌شود و لغو این سفر نیز یک رخداد بسیار مهم است.» فیشمن افزود: «سفر پس از آن لغو شد که نتانیاهو به دیدارش با بن سلمان در خاک عربستان آن هم چند روز قبل از ترور محسن فخری‌زاده دانشمند هسته‌ای ایران افتخار کرد. فیشمن معتقد است به احتمال زیاد سعودی‌ها از اینکه نتانیاهو و افراد نزدیک به وی دیدارش را با بن سلمان در شهر نیوم رسانه‌ای کرده‌اند خشمگین شده‌اند و انتشار خبر این دیدار با موافقت سعودی نبوده است و وزیر خارجه عربستان را مجبور کرد چنین دیداری را به‌طور کلی تکذیب کند.»
 
 

جمع بندی

به نظر می‌رسد مسئله قتل عجیب خاشقجی یکی از چالش‌های پیش روی بن‌سلمان در ماه‌های آینده باشد. هرچند همان‌طور که پیش‌تر هم گفته شد، برای رئیس جمهوران آمریکا، چه جمهوری خواه چه دموکرات، مؤلفه اسرائیل و منافع آن یکی از مهم‌ترین موضوعات در سیاست منطقه‌ای بوده، حال گره خوردن این موضوع با عربستان که یکی از هم‌پیمانان منطقه‌ای ایالات متحده است، موجب می‌شود بایدن در رفتار با بن سلمان با احتیاط رفتار کند.
 
بنابراین بسیاری از تحلیل‌گران معتقدند سفر نتانیاهو و دیدارش با بن سلمان در همین پازل و به دنبال پایان دادن به رفتار بایدن برای تحت فشار قرار دادن سعودی‌هاست؛ زیرا نتانیاهو هم می‌داند که در صورت تغییر قدرت در سعودی، قدرت در اختیار طیفی از آل سعود قرار می‌گیرد که خوش خدمتی بن سلمان را نخواهد داشت.
 
اما لغو سفر اخیر تیم امنیتی اسرائیل به ریاض، این گمانه‌زنی‌ها را به رسانه‌ها القا کرده که بن‌سلمان در این‌که راه فرارش در نزدیکی به نتانیاهو است در تردید است. این تردید در زمانی که اسرائیل در آستانه انتخابات زودهنگام دیگری است، دور از منطق هم نیست.
 
باتوجه به اینکه دونالد ترامپ طی سخنان خود در «جورجیا» گفت: «خوشحال‌ترین افراد در تمام دنیا الان رهبران چین هستند و دومین گروه خیلی خوشحال، رهبران ایران‌اند. به دلیل آنچه که ما می‌خواستیم در چهار سال آینده انجام دهیم. ما می‌توانستیم کاری کنیم که هرگز کسی موفق به انجام آن نشده است.» احساس می‌شود؛ اولا خوشحالی و غمگینی مخالفان و دوستان در روند برنامه‌ریزی سیاستمداران امریکا اثر دارد و دوما بن‌سلمان تنها فردی است که از رفتن ترامپ ناراحت است. چنانچه گفته شد نتانیاهو راه خود را پیدا می‌کند، اما بن‌سامان در ریاست‌جمهوری بایدن با مشکلاتی مواجه است.
 
دلیل این مشکل هم این است که ایالات متحده همیشه می‌خواهد چهره‌ای زیبا و مهربان از خود نشان دهد و برای حفظ این اعتبار می‌تواند راحت دوستانش را کنار بگذارد.